Koeficijent obrta osnovnih sredstava, obrt osnovnih sredstava
Fixed Asset Turnover
Šta je obrt osnovnih sredstava?
Obrt osnovnih sredstava Fixed Asset Turnover Ratio je koeficijent efikasnosti koji pokazuje koliko dobro preduzeće koristi osnovna sredstva za ostvarivanje prodaje. Koeficijent obrta osnovnih sredstava upoređuje neto prodaju Net Sales sa prosečnim neto osnovnim sredstvima Net Fixed Assets. Koristi se za procenu sposobnosti menadžmenta da ostvari prodaju od investicija u osnovna sredstva Fixed Assets. Visok koeficijent ukazuje na to da je preduzeće efikasno u generisanju prodaje sa relativno malom količinom osnovnih sredstava.
Formula koeficijenta obrta osnovnih sredstava
Za izračunavanje koeficijenta obrta osnovnih sredstava, koristi se sledeća formula:
Koeficijent obrta osnovnih sredstava = Neto prodaja / Prosečna neto osnovna sredstva
Fixed Asset Turnover Ratio = Net Sales / Average Net Fixed Assets
Gde su:
Prosečna osnovna sredstva = (Početna neto osnovna sredstva + Krajnja neto osnovna sredstva) / 2
Average Fixed Assets = (Begining Net Fixed Assets + Ending Net Fixed Assets) /2
Primer izračunavanja odnosa obrta osnovnih sredstava
Kompanija ABC je imala godišnju bruto prodaju Gross Sales od 30 miliona dolara u 2022. godini, sa povratom od prodaje i odobrenjima Returns and Allowances od 30.000 dolara. Početno stanje njegovih neto osnovnih sredstava iznosilo je 3 milion dolara, dok stanje na kraju godine iznosi 3,3 miliona dolara.
Bruto prodaja = 30.000.000 dolara
Povrat od prodaje i odobrenja = 30.000 dolara
Neto prodaja = Bruto prodaja – Povrat od prodaje i odobrenja = 30.000.000 – 30.000 = 29.970.000
Prosečna neto osnovna sredstava se izračunavaju tako što se sabiraju početna i krajnja stanja u toku godine, a zatim se taj broj podeli sa 2.
Početna neto osnovna sredstva – 3.000.000
Krajnja neto osnovna sredstva – 3.300.000
Prosečna osnovna sredstva = (Početna neto osnovna sredstva + Krajnja neto osnovna sredstva) / 2
Prosečna osnovna sredstva = (3.000.000+ 3.300.000) / 2 = 3.150.000
Koeficijent obrta osnovnih sredstava = Neto prodaja / Prosečna osnovna sredstva
Koeficijent obrta osnovnih sredstava = 29.970.000 / 3.150.000= 9,51
Prema tome, obrt osnovnih sredstava za godinu dana je 9,51, što znači da se na svaki dolar uložen u osnovna sredstva ostvaruje prinos od 9,51 dolara.
Da li je bolje imati visok ili nizak obrt osnovnih sredstava?
U principu, bolje je imati viši koeficijent što znači da je kompanija efikasna u ostvarivanju prodaje ili prihoda iz svoje imovine. Niži koeficijent ukazuje na to da kompanija ne koristi efikasno svoju imovinu i da može imati interne probleme.
Koeficijenti obrta sredstava variraju u različitim industrijskim sektorima, tako da ima smisla upoređivati samo koeficijente kompanija iz istih sektora. Na primer, kompanije iz maloprodajnog ili uslužnog sektora imaju relativno malo osnovnih sredstava i veliki obim prodaje. Ovo dovodi do visokog prosečnog koeficijenta obrta sredstava. U međuvremenu, kompanije u sektorima kao što su komunalne usluge ili proizvodnja imaju tendenciju da imaju mnogo osnovnih sredstava i niži obrt sredstava.
