Margin Ratios

Koeficijenti marže

Šta su koeficijenti marže?

Koeficijenti marže Margin Ratios su pokazatelji koji mere sposobnost kompanije da svoju prodaju pretvori u profit. Za merenje profitabilnosti kompanije se koristi nekoliko različitih koficijenata marži. Glavni koficijenati marže su:

• Bruto marža Gross Margin,

• Operativna profitna marža Operating Profit Margin 

• Neto profitna marža Net Profit Margin i

• EBITDA marža EBITDA Margin.

Koeficijenti marže imaju primenu u proceni vrednosti, kreditnoj analizi i oceni performansi kompanije.

Marže profitabilnosti prikazuju profit kompanije kao procenat njenog prihoda i korisne su za poređenje sa sličnim firmama. Najčešće profitne marže su:

Glavni koeficijenti marže

Bruto marža

Bruto marža, ili bruto profitna marža Gross Profit Margin, poredi bruto dobit Gross Profit i ukupne prihode Revenue. Ovaj pokazatelj meri koliko je kompanija profitabilna u prodaji robe i zaliha. Takođe, pokazuje koliki procenat od ukupnog prihoda ostaje kompaniji nakon oduzimanja troškova prodate robe Cost of Goods Sold (COGS).

Obično, kompanije iz uslužnih delatnosti sa velikom dodatom vrednošću, imaju visoku bruto maržu. Nasuprot tome, trgovinske firme koje dodaju manju vrednost proizvodu i stoga obično imaju nisku bruto maržu.

Bruto marža se izračunava po formuli:

Bruto profitna marža = Bruto profit / Prihod x 100

Gross Profit Margin = Gross Profit / Revenue x 100

Operativna profitna marža

Operativna profitna marža Operating Profit Margin pokazuje učešće operativnog profita Operating Profit u ukupnom prihodu. Procentulano učešće operativnog profita u ukupnom prihodu se prikazuje pre oduzimanja poreza i kamata ostvarenih iz osnovnog poslovanja. Izračunava se deljenjem operativnog profita sa ukupnim prihodom, a izražava se u procentima. Na primer, marža operativnog profita od 11% je jednaka 0,11 dolara operativnog profita za svaki dolar prihoda.

Operativna marža je poznata i kao marža zarade pre kamate i poreza EBIT Margin, profitna marža iz poslovanja. EBIT marža je dobar pokazatelja uspešnosti menadžmenta u vođenju posla jer prikazuje osnovne poslovne operacije bez uticaja poreza i kamata.

Operativna profitna marža = Operativni profit / Prihod x 100

Operating Profit Margin = Operating Profit / Revenue x 100

Neto profitna marža

Neto profitna marža, takođe poznata kao profitna marža Profit Margin, pokazuje procenta profita u odnosu na ukupan prihod. On meri neto dobit koju kompanija zarađuje po dolaru ostvarenog prihoda. Profitna marža je jednaka neto dobiti Net Income (Net Profit) podeljenom sa ukupnim prihodom Revenue. Investitori žele da se profitna marža vremenom povećava, a da cene akcija kompanije rastu.

Profitna marža je jedan od najvažnijih pokazatelja ukupnog finansijskog zdravlja kompanije.

Neto profitna marža = Neto prihod / Prihod x 100

Net Profit Margin = Net Income / Revenue x 100

Primer

Bruto profitna marža = Bruto profit / Prihod x 100 = 600.000 / 1.000.000 x 100 = 60%

Operativna profitna marža = Operativni profit / Prihod x 100 = 200.000 / 1.000.000 x 100 = 20%

Neto profitna marža = Neto prihod / Prihod x 100 = 100.000 / 1.000.000 x 100 = 10%

EBITDA marža

EBITDA marža je mera operativne dobiti kompanije koja poredi EBITDA i neto prodaju Net Sales. Izražava se u procentima od ukupne neto prodaje kompanije. Inače, EBITDA označava zaradu pre kamata, poreza, deprecijacije i amortizacije. Meri operativnu profitabilnost i tokove gotovine što olakšava poređenje profitabilnosti dve ili više kompanija različitih veličina u istoj delatnosti. Marža se može izračunati na dva načina:

EBITDA = Operativna dobit (EBIT) + Deprecijacija + Amortizacija

EBITDA = Operating Income (EBIT) + Depreciation + Amortization

Da bi se izračunala EBITDA marža koristi se i sledeća formula:

EBITDA marža = EBITDA / Neto prodaja

EBITDA Margin =  EBITDA / Net Sales   

Ova marža pokazuje koliko je kompanija uspešna u smanjenju troškova. Što je veća EBITDA marža, niži su njeni operativni troškovi Operating Expensesu odnosu na ukupne prihode.