Cash Flow from Operating Activities (CFO)

Novčani tok operativnih aktivnosti, operativni novčani tok

vidi Operating Cash Flow (OCF), Net Cash Flow from Operating Activities, , Cash Flow Provided by Operations

Šta je novčani tok operativnih aktivnosti?

Novčani tok operativnih aktivnosti Cash Flow from Operating Activities (CFO), takođe poznat kao neto novčani tok iz operativnih aktivnosti Net Cash Flow from Operating Activities, je deo izveštaja o novčanim tokovima koji pokazuje da li kompanija može svojim redovnim aktivnostima da ostvari dovoljan novčani tok Cash Flow (CF) da održi i razvije svoje poslovanje. Izračunava se oduzimanjem operativnih troškova Operating Expenses (OpEx) od ukupnog prihoda Total Revenue. Drugim rečima, operativni novčani tok predstavlja pokazatelj sposobnosti preduzeća da ostvari operativni profit Operating Profit.

CFO može biti pozitivan i negativan. Pozitivan operativni tok gotovine znači da je kompanija sposobna da u potpunosti finansira poslovanje iz svog normalnog poslovanja. Kada je operativni tok gotovine negativan, novčani tok od investicionih ili finansijskih aktivnosti mora da nadoknadi operativni manjak gotovine ili će kompanija brzo gubiti gotovinu prikazanu u njenom bilansu stanja.

CFO se razlikuje od slobodnog novčanog toka Free Cash Flow (FCF) jer FCF računa kapitalne izdatke Capital Expenses (CapEx), dok CFO to ne čini.

Cilj kompanije je da postigne što veći operativni novčani tok što povećava kapital bez potrebe za finansiranjem ili investicijama.

Takođe je važno voditi računa o CFO tokom vremena. Ako raste, to ukazuje na povećanje profitabilnosti osnovne delatnosti.

Metode prezentovanja operativnih novčanih tokova

Postoje dve metode za prezentovanja operativnih novčanih tokova, direktna i indirektna metoda:

Direktna metoda

Direktna metoda za izračunavanje CFO prikazuje stvarne prilive i odlive gotovine Cash Inflow and Cash Outflow  tokom obračunskog perioda. Ova metoda je jednostavna i tačna, ali ne daje investitorima mnogo informacija o kompaniji, njenom poslovanju ili izvorima gotovine. Zbog toga, Opšteprihvaćeni računovodstveni principi GAAP (Generally Accepted Accounting Principles) zahtevaju da kompanije vrše usaglašavanje CFO koji je obračunat po direktnoj i indirektnoj metodi.

Direktna metoda zahteva od kompanije da uzme u obzir sve gotovinske prilive i odlive.

Primeri gotovinskih stavki:

• Gotovina naplaćena od kupaca

• Gotovina isplaćena zaposlenima ili dobavljačima
• Gotovina plaćena za kamate
• Primljeni prihodi od kamata i dividendi
• Plaćeni porez na dobit i kamate itd.

Formula za izračunavanja operativnog novčanog toka po direktnoj metodi:

Operativni novčani tok = Ukupni prihod – Operativni rashodi

Operating Cash Flow = Total Revenue – Operating Expenses 

Primer

Kompanija sa ukupnim prihodom od 12.000.000 i ukupnim operativnim troškovima od 7.000.000 izračunava operativni tok gotovine direktnom metodom na sledeći način:

Operativni novčani tok = Ukupni prihod – Operativni rashodi = 12.000.000 – 7.000.000 = 5.000.000

Indirektni metod

Indirektni metod počinje sa neto dobiti Net Income iz bilansa uspeha, a zatim se neto dobit prilagođava na gotovinskoj osnovi koristeći promene na bezgotovinskim računima, kao što su deprecijacija i amortizacija Depreciation & Amortization (D&A), potraživanja Accounts Receivable i obaveze prema dobavljačima Accounts Payble. Pošto većina kompanija neto dobit prikazuje na obračunskoj osnovi Accrual Accounting, on sadrži različite bezgotovinske stavke.

Neto dobit se takođe mora korigovati za promene na računima obrtnih sredstava Current Assets u bilansu stanja Balance Sheet preduzeća. Na primer, povećanje potraživanja ukazuje da je zarada iskazana u neto dobiti na obračunskoj osnovi iako gotovina nije primljena. Ovo povećanje potraživanja mora se oduzeti od neto profita Net Income da bi se pronašao pravi uticaj na gotovinu.

Nasuprot tome, povećanje obaveza prema dobavljačima ukazuje da su troškovi nastali i knjiženi po obračunskoj osnovi i još uvek nisu plaćeni. Ovo povećanje obaveza prema dobavljačima bi trebalo da se vrati neto dobiti da bi se utvrdio pravi uticaj na gotovinu.

Formula za izračunavanje operativnog novčanog toka po indirektnom metodu:

Operativni novčani tok = Neto dobit +/- Promene sredstava i obaveza + Bezgotovinski rashodi

Operating Cash Flow = Net Income +/- Changes in Assets Liability + Non-Cash Expenses

Primer izračunavanja operativnog novčanog toka po indirektnoj metodi:

Operativni novčani tok = Neto dobit +/- Promene sredstava i obaveza + Bezgotovinski rashodi

Operativni novčani tok = Neto dobit + Bezgotovinski troškovi – Zalihe – Potraživanja = 7.500.000+ 2.000.000 – 1.500.000 – 1.500.000 = 6.500.000